گلرنگ چیست؟ با خواص و مضرات زعفران مصنوعی آشنایی دارید؟
گلرنگ چیست؟ گلرنگ (Carthamus tinctorius) گیاهی دارویی است که به خانوادهٔ کاسنیان (Asteraceae) تعلق دارد و به دلیل گلهای رنگی و روغن دانههایش مورد توجه قرار گرفته است. این گیاه معمولاً در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری رشد میکند و از قدیم الایام برای استخراج رنگها و روغنهای گیاهی استفاده میشده است. ما در این مقاله از سایت زعفران پریفام ضمن پاسخ به این سوال که گلرنگ زعفران چیست؟ به بررسی خواص و مضرات گلرنگ و طرز تهیه دمنوش گلرنگ پرداختهایم و در آخر هم روش تشخیص گلرنگ از زعفران را به شما آموزش خواهیم داد. در ادامه با ما همراه باشید.
خواص و کاربردهای گلرنگ
گلرنگ یکی از گیاهان بومی و دارویی ایران است که به زعفران تقلبی یا زعفران مصنوعی نیز معروف است. گلرنگ که به نامهای گیاه رنگ، کاشفه، کاجیره، گل کاشفه یا گل خشک شناخته میشود در مناطق گرم و خشک به خوبی رشد میکند. این گیاه به کمآبی مقاوم است و میتواند در خاکهای کمبازده نیز به خوبی رشد کند. به دلیل مقاومت بالایش به خشکی، معمولاً در مناطقی که دیگر محصولات کشاورزی به خوبی رشد نمیکنند، کشت میشود. هند، مصر، ایران، ترکیه و چین از جمله کشورهایی است که این گیاه در آنجا به خوبی رشد میکند. گل های گلرنگ معمولاً زرد، نارنجی یا قرمز رنگ هستند و به دلیل همین ویژگی به جای زعفران یا به عنوان جایگزینی سالم برای رنگهای شیمیایی در آشپزی استفاده میشود هرچند خواص زعفران را نخواهد داشت. علاوه بر این از گل های گلرنگ برای تولید رنگهای طبیعی در صنایع رنگرزی استفاده میشود.
از دیگر کاربردهای گلرنگ این است که از این گیاه میتوان به عنوان مادهای در تولید رنگها و لاکها، صابون، مواد آرایشی و صنایع هنری و صنایع دستی استفاده کرد.
در کنار گل های گلرنگ از دانه های گلرنگ نیز استفادههای بسیاری میشود. دانههای گلرنگ غنی از روغن هستند که به عنوان روغن خوراکی و صنعتی به کار میرود و به دلیل نقطه دود بالا، برای سرخ کردن مناسب است. روغن گلرنگ دارای مقدار بالایی از اسیدهای چرب غیراشباع (مانند اسید لینولئیک) است که برای سلامت قلب مفید میباشد.
دانههای گلرنگ همچنین به عنوان خوراک دام مورد استفاده قرار میگیرد و به عنوان یک منبع پروتئین و انرژی برای دام محسوب میشود.
طبع گیاه گلرنگ مانند طبع زعفران گرم و خشک است و در طب سنتی از آن استفادههای فراوانی میشود. از جمله خواص گلرنگ میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
خاصیت ضد التهابی
ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی موجود در گلرنگ دارای خواص ضد التهابی هستند و میتوانند به تسکین دردهای عضلانی و درمان بیماریهای التهابی مثل آرتروز، آسم و بیماریهای پوستی کمک کنند.
خاصیت ضد اکسیدانی
گلرنگ غنی از آنتیاکسیدانهایی مانند کارتنوئیدها و توکوفرول است که از سلولهای بدن در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت میکنند.
خاصیت ضد سرطانی
مطالعات نشان دادهاند که ترکیبات موجود در گلرنگ میتوانند رشد و تکثیر سلولهای سرطانی را مهار کنند. این گیاه درپیشگیری و درمان انواع سرطانها مفید است.
تقویت کبد
گلرنگ دارای خواص محافظتی و درمانی برای کبد است و میتواند در درمان بیماریهای کبدی مانند هپاتیت و سیروز کبدی مؤثر باشد.
کنترل قندخون
ترکیبات موجود در گلرنگ میتوانند به تنظیم سطح قندخون کمک کنند و در درمان دیابت مفید باشند.
تقویت سیستم ایمنی
گلرنگ با تقویت سیستم ایمنی بدن میتواند مقاومت بدن در برابر بیماریها را افزایش دهد.
علاوه بر موارد بالا گیاه گلرنگ در درمان ناباروری، کاهش کلسترول، تنظیم قاعدگی و بهبود گردش خون نیز مناسب است. در مجموع، گلرنگ به عنوان یک گیاه دارویی ارزشمند در درمان طیف وسیعی از بیماریها مورد استفاده قرار میگیرد.
گیاه گلرنگ چه مضراتی دارد؟
گیاه گلرنگ (Safflower) اگرچه برخی خواص مفید دارد، اما مضراتی هم ممکن است داشته باشد. موارد مهم منع مصرف گیاه گلرنگ شامل:
مسمومیت
در صورت مصرف بیش از حد، گلرنگ میتواند باعث مسمومیت و عوارض گوارشی مانند اسهال، استفراغ و درد شکم شود.
حساسیت پوستی
در برخی افراد، تماس با گلرنگ یا مصرف آن ممکن است باعث واکنشهای آلرژیک مانند خارش، قرمزی و تورم پوست شود.
تداخل با بارداری
مصرف گل و دانه گلرنگ در دوران بارداری به دلیل قاعدهآور بودن آن ممکن است برای جنین خطرناک باشد و باعث سقط جنین شود. از این رو زنان باردار باید مصرف آن را محدود کنند. اما مصرف روغن گلرنگ در این دوران بلامانع است.
اگر علاقه به دانستن اطلاعات در مورد عوارض مصرف زعفران در بارداری دارید میتوانید به مقاله مرتبط با این موضوع در وب سایت ما مراجعه نمایید.
تداخل دارویی
گلرنگ ممکن است با برخی داروها مانند داروهای ضد انعقاد خون تداخل داشته باشد و موجب عوارض جانبی شود. افرادی که این داروها را مصرف میکنند باید قبل از مصرف گلرنگ با پزشک خود مشورت کنند.
علاوه بر موارد گفته شده افرادی که با مشکلاتی مانند زخم معده و هموروئید رو به رو هستند باید در مصرف این گیاه احتیاط کنند زیرا گلرنگ روند لخته شدن خون و توقف خونریزی را کند میکند.
علاوه بر این تا دو هفته قبل از هرگونه عمل جراحی باید از مصرف گلرنگ خوداری کنید زیرا ممکن است باعث خونریزی بیش از حد بعد از عمل جراحی شود.
بنابراین پیش از مصرف گلرنگ یا هر گیاه دارویی، توصیه میشود با پزشک مشورت کرده و مقدار مصرف را تحت نظر وی تنظیم کرد تا از بروز عوارض احتمالی پیشگیری شود.
طرز تهیه دمنوش گلرنگ
حال که دانستید گلرنگ چیست و با خواص و مضرات آن آشنا شدید بهتر است طرز تهیه دمنوش گلرنگ را نیز یاد بگیرید. طرز تهیه این دمنوش گیاهی به صورت زیر است:
مواد لازم:
گلبرگ های خشک شده گلرنگ: 1-2 قاشق چایخوری
آب جوش: 1 فنجان
مراحل تهیه:
گلبرگ های خشک شده گلرنگ را دریک قوری ریخته و روی آنها آب جوش بریزید.
در قوری را بسته و اجازه دهید دمنوش به مدت 5-10 دقیقه دم بکشد.
دمنوش را صاف کرده و میتوانید آن را داغ یا سرد میل کنید.
در کنار روش تهیه دمنوش گلرنگ که برای شما شرح دادیم؛ میتوانید با خواص چای زعفران آشنا شده و نحوه دم کردن آن را در همین وب سایت آموزش ببینید.
جمع بندی
گیاه گلرنگ گیاهی با گلهای زرد و نارنجی، برگهای پهن، ساقهای خاردار و ارتفاعی به طول 60 سانتیمتر است که شباهت بسیاری به گیاه خارخاسک دارد. این گیاه به زعفران مصنوعی نیز معروف است و علاوه بر فواید و کاربردهای زیادی که دارد دارای مضراتی میباشد. بعضی افراد از گلرنگ به جای زعفران استفاده میکنند. در واقع از این گیاه به عنوان ادویه گلرنگ در رستورانها و کافیشاپها برای رنگ بخشی به غذاها و دسرها استفاده میشود. ما در این مقاله ضمن پاسخ به سوال گلرنگ چیست؟ به مقایسه زعفران با گلرنگ پرداختهایم.