عیار زعفران چیست؟ فاکتورهای تعیین عیار طلای سرخ

زعفران که اغلب با عنوان طلای سرخ نیز شناخته می‌شود؛ مانند طلا دارای واحد سنجش کیفی به نام عیار است که کیفیت آن را مشخص می‌کند. هر چه درجه کیفی زعفران بیشتر باشد، قدرت رنگ دهی، عطر و طعم آن نیز بیشتر است.

با توجه به اهمیت شاخص‌های کیفی، ما در این مقاله از زعفران پریفام قصد داریم به موضوع عیار زعفران چیست ، نحوه سنجش عیار و تاثیرات آن بر روی قیمت زعفران بپردازیم.

عیار زعفران چیست؟

عیار زعفران، یک معیار سنجش است که با استفاده از آن می‌توان به کیفیت و خلوص این ادویه ارزشمند پی برد. درواقع، این عیار است که نشان می‌دهد زعفران تولید شده چقدر خالص است یا مقدار ناخالصی آن چقدر است. شاخصی که بر روی خواص زعفران نیز تاثیر می‌گذارد.

در بازار نیز این عیار به صورت بسته‌بندی‌های ممتاز، زعفران درجه 1، درجه 2 و درجه 3 مشخص می‌شود.

معمولا، آزمایشات مختلفی مانند فیزیکی، شیمیایی و میکروبی برای تشخیص بهترین عیار زعفران توسط متخصصان انجام می‌شود و فاکتورهای مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرند. ما در ادامه این مقاله از “عیار زعفران چیست” به این موارد به طور کامل خواهیم پرداخت.

اهمیت دانستن بالاترین عیار زعفران چیست؟

اما اهمیت دانستن عیار زعفران چیست؟ زعفران به دلیل این که جزو گران‌ترین چاشنی‌های جهان به حساب می‌آید؛ اغلب مورد سوء استفاده کلاهبرداران و سودجویان قرار می‌گیرد. عیار زعفران، شاخصی است که به شما کمک می‌کند تا بتوانید ویژگی های زعفران اصل را از تقلبی تشخیص دهید.

به طور کلی، بالاترین عیار زعفران به این معناست که آن زعفران از ارزش کیفی و قدرت رنگ دهی بالایی برخوردار است و ناخالصی ندارد.

فاکتورهای سنجش بهترین عیار زعفران

همان‌طور که اشاره کردیم، برای تشخیص زعفران با عیار بالا، آن را در آزمایشگاه‌های تخصصی با استفاده از معیارها و فاکتورهای سنجش کیفی مختلفی مورد بررسی قرار می‌دهند. این فاکتورها عبارتند از قدرت رنگی زعفران، طعم و عطر آن که این سه به ترتیب با اندازه‌گیری سطوح کروسین، پیکروکروسین و سافرانال تعیین می‌شوند. همچنین، اندازه کلاله‌ها، سطح رطوبت، میزان ناخالصی، شرایط جوی و روش فرآوری زعفران از دیگر فاکتورهای سنجش بالاترین عیار زعفران هستند. در ادامه هر کدام از این معیارها را برای شما توضیح می‌دهیم.

1. قدرت رنگ دهی زعفران

اولین معیار تعیین کننده بهترین عیار زعفران، قدرت رنگی زعفران است. نوع با کیفیت زعفران، معمولاً رنگ قرمز تیره‌ای دارد که این نشان دهنده غلظت بالای کروسین است. بنابراین، درصد کروسین در زعفران با درجات کیفی مختلف باید عددی بین 140 تا 300 واحد به دست آید.

2. طعم زعفران

پیکروکروسین عامل تلخی طعم زعفران است و باید عددی بین 70 تا 150 واحد باشد. غلظت بالای این معیار نیز نشان دهنده کیفیت و طعم بهتر زعفران است.

3. عطر زعفران

سافرانال از معیارهای دیگر قابل اندازه‌گیری است که عامل عطر بخشیدن به زعفران است و مقدار آن باید عددی بین 20 تا 50 واحد به دست آید.

4. اندازه کلاله‌ها

طول کلاله‌ها از فاکتورهای مهم در تعیین عیار زعفران سرگل است و باید عددی بین 10 تا 30 میلی‌متر باشد.

5. سطح رطوبت

رطوبت یکی دیگر از فاکتورهای سنجش زعفران با عیار بالا است و درصد جرمی آن باید کمتر از 10 واحد باشد.

6. میزان ناخالصی

میزان ناخالصی و مواد خارجی از معیارهای تاثیرگذار بر روی کیفیت زعفران است و درصد جرمی آن باید کمتر از 2 واحد باشد.

7. شرایط جوی

شرایط جوی و نوع اقلیم زمینی که زعفران در آن کاشت شده است نیز بر روی کیفیت زعفران تاثیر می‌گذارد. از آنجایی که زعفران، محصولی است که در مناطق نیمه گرمسیری یا خشک و معتدل، رشد خوبی دارد؛ بالاترین عیار زعفران از این مناطق به دست می‌آید.

8. روش فرآوری

نحوه برداشت و روش فرآوری، عامل دیگری در تعیین بهترین عیار زعفران است. معمولا، گل‌های زعفرانی که تا 2 روز بعد از رویش آن‌ها و قبل از طلوع آفتاب چیده می‌شوند، از درجه کیفی بالاتری برخوردارند.

روش‌های سنجش زعفران با عیار

برای سنجش عیار این ادویه گرانبها باید از روش‌های دقیق علمی و همچنین دستگاه عیار سنج زعفران استفاده کرد. تا ارزیابی درستی از خلوص و کیفیت آن به دست آید. این روش‌ها عبارتند از:

1. اسپکتروفتومتری

اسپکتروفتومتری روشی برای اندازه‌گیری میزان جذب نور در یک طول موج مشخص توسط ترکیبات مختلف زعفران است. این روش از دقیق‌ترین روش‌های ارزیابی کیفیت زعفران بدون نیاز به دستگاه عیار سنج زعفران است.

در این روش، با عبور دادن پرتوی نور از نمونه و اندازه‌گیری میزان جذب نور، مقادیر دقیق پیکروکروسین، سافرانال و درصد کروسین در زعفران تعیین می‌شود.

2. کروماتوگرافی

کروماتوگرافی روشی برای تجزیه و جداسازی ترکیبات شیمیایی زعفران همچون کروسین (عامل رنگ دهی زعفران)، پیکروکروسین (طعم و مزه) و سافرانال (میزان عطر زعفران) است. این روش به طرق مختلفی انجام می‌شود و دقت بالایی دارد. همه انواع کروماتوگرافی بر اساس یک اصل اساسی فاز ساکن و متحرک کار می‌کنند.

• کروماتوگرافی مایع (HPLC) برای جداسازی ترکیبات زعفران در فاز متحرک مایع صورت می‌گیرد.
• کروماتوگرافی گازی (GC) برای جداسازی مواد شیمیایی زعفران در فاز متحرک گازی صورت می‌گیرد.

3. آزمایشات شیمیایی

روش دیگر سنجش زعفران با عیار، انجام آزمایشات مختلف شیمیایی برای اندازه‌گیری ترکیبات مهم زعفران است. این آزمایشات از طریق واکنش‌های شیمیایی، میزان مواد موجود در زعفران را اندازه‌گیری می‌کنند. این روش، در عین حال که سرعت بالاتر و هزینه کمتری دارد؛ اما دقت کمتری نسبت به دو روش قبلی دارد.

عیار انواع مختلف زعفران

به طور کلی، انواع زعفران پنج نوع است که بر اساس سیستم سنجش عیار، ارزش و کیفیت متفاوتی دارند:

1. نگین

این نوع زعفران که به سوپر نگین نیز شهرت دارد؛ با کلاله‌های بلند و ضخیم و بدون شکستگی و خامه، بهترین عیار زعفران را دارد. به دلیل این که دارای بالاترین میزان کروسین (قدرت رنگ دهی زعفران)، پیکروکروسین (طعم) و سافرانال (عطر) است که آن را بسیار خوش رنگ و طعم می‌کند.

زعفران سوپر نگین، اغلب برای مصارف آشپزی یا به عنوان هدیه ارزشمند در نظر گرفته می‌شود. شما می‌توانید برای تهیه این محصول به صفحه خرید اینترنتی زعفران نگین مراجعه کنید.

2. سرگل

سرگل، نوع دیگری از زعفران با کیفیت است که در مقایسه با نوع نگین از رشته‌های کوتاه‌تر و گاهی شکسته برخوردار است. کلاله‌های سرگل همگی طول و ضخامت یکسانی دارند؛ با این حال، عیار آن از نگین کمتر است.

3. پوشال

زعفران پوشال نیز شامل کلاله‌های قرمز رنگ به همراه بخش کمتری از خامه زعفران است و عیار کمتری نسبت به سرگل دارد؛ اما همچنان کیفیت خوبی دارد.

4. دسته

این نوع زعفران که شامل رشته کامل زعفران (کلاله و خامه) و حتی گاهی اوقات به همراه گلبرگ آن است؛ به دلیل فرآوری کمتر، ممکن است شامل رشته‌های شکسته یا کوتاه باشد. عیار این محصول کمتر از نوع سرگل و پوشال است.

5. خامه

این نوع زعفران که شامل کلاله‌های قرمز رنگ به همراه بخش بیشتری از خامه زعفران است؛ نسبت به نوع سرگل و پوشال از عیار کمتر و در نتیجه رنگ و طعم کمتری برخوردار است

تاثیر بالاترین عیار زعفران بر روی قیمت آن

با توجه به این که بالاترین عیار زعفران از کیفیت و قدرت رنگ دهی بالا و ناخالصی کمتری برخوردار است؛ قیمت بیشتری نیز دارد. به این صورت، انواع زعفران از نگین تا خامه به ترتیب بیشترین و ارزان‌ترین قیمت را خواهند داشت.

جمع بندی

ما در این مقاله از “عیار زعفران چیست” سعی کردیم شما را با مفاهیم کلی عیار زعفران و فاکتورهای تعیین کننده آن آشنا کنیم. به طور کلی، عیار، شاخصی است که کیفیت، مرغوبیت و اصل بودن زعفران را نشان می‌دهد.